Oprogramowanie multivendor podbija świat bankomatów

Sytuacja, w której bank posiadający bankomaty od kilku dostawców jest zmuszony korzystać z różnego oprogramowania, odchodzi do przeszłości. Dzieje się tak dzięki oprogramowaniu typu multivendor. Ostatnie badania RBR pokazują, że rynek tego oprogramowania rozwija się dynamicznie na całym świecie. Trudno się temu dziwić. Jest to naturalny etap rozwoju bankomatów. Po wielu latach zastoju w tym kanale dystrybucji usług bankowych, nadszedł wreszcie czas na zmiany.

Rynek bankomatów zmienia się

W rozwoju światowego rynku bankomatów można zaobserwować dwa trendy. Na mniej dojrzałych rynkach, gdzie nadal występuje niedostatek urządzeń, główny nacisk kładzie się na zwiększanie liczby nowych instalacji. Na dojrzałych rynkach, na przykład w Zachodniej Europie, większe znaczenie ma obecnie jakość usług oferowanych poprzez bankomaty. Banki dążą tam do zapewnienia większej skuteczności i ograniczania kosztów oferowanych usług.

W poprzednich latach było to bardzo utrudnione. Banki posiadające bankomaty od różnych dostawców, często pozyskanych w trakcie fuzji czy przejęć, musiały używać też różnych typów oprogramowania do zarządzania. Teraz to się zmienia. Coraz powszechniej instalowane jest oprogramowania typu multivendor, dostosowane do urządzeń różnych producentów. Multivendor może być używany na różnych bankomatach głównie dzięki standardowi CEN/XFS (określany również jako WOSA/XFS), który stosuje się do komunikacji z urządzeniami peryferyjnymi. 

Szybko rośnie liczba bankomatów obsługiwanych przez oprogramowanie multivendor

Już od kilku lat badania przeprowadzane przez RBR pokazują, że z roku na rok zwiększa się liczba bankomatów obsługiwanych przez uniwersalne oprogramowanie. Z poprzedniego badania wynikało, że w 2009 roku na świecie działało około 450 000 bankomatów współpracujących z oprogramowaniem multivendor. Oznaczało to wtedy wzrost o ponad 50% w stosunku do dwóch poprzednich lat.

Źródło: Multivendor Software 2013 (RBR)

Najświeższe badania RBR pokazują, że dynamiczny przyrost liczby takich instalacji nadal trwa. Na koniec 2012 roku działało już 740 000 urządzeń zarządzanych przez uniwersalne oprogramowanie. W latach 2010-2012 skumulowany roczny wskaźnik wzrostu (CAGR) wynosił 18%.

W efekcie na koniec tego okresu oprogramowanie multivendor obsługuje już 28% wszystkich bankomatów na świecie. Największy procent instalacji zrealizowano w Zachodniej Europie, gdzie uniwersalne oprogramowanie obsługuje aż 56% wszystkich bankomatów.

Tak duża liczba instalacji oznacza, że nie jest to już niszowe rozwiązanie. Można nawet stwierdzić, że oprogramowanie multivendor staje się standardem. Potwierdza to prognoza RBR, według której już w 2017 roku aż 75% bankomatów będzie obsługiwane przez takie oprogramowanie. Co powoduje tak duże zainteresowanie tym rozwiązaniem?

Dlaczego banki coraz powszechniej stosują multivendor?

Oprogramowanie multivendor przede wszystkim obniża koszty zarządzania bankomatami, ułatwia wprowadzanie zmian czy zwiększa skuteczność nadzoru nad urządzeniami. Przy spełnieniu kilku warunków urządzenia mogą być też aktywnie wykorzystywane w tzw. multichannel bankingu. Idealnie wpisuje się to w strategię banków, które chcą zwiększać skuteczność sprzedaży i jakość usług.

Kiedy bankomat może być stosowany w multichannel bankingu?

Podstawowy warunek wykorzystania bankomatów w pełnym  multichannel bankingu to unowocześnienie komunikacji urządzeń z hostem bankomatowym. Dzisiaj w wielu krajach, także w Polsce, najpopularniejszym protokołem w takiej komunikacji nadal jest NDC. Protokół NDC, stworzony jeszcze w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku, wprowadza bardzo dużo ograniczeń dla zastosowania bankomatów jako kanału obsługi równorzędnego z innymi.

Niestety duża część stosowanego dzisiaj oprogramowania multivendor wykorzystuje właśnie NDC do komunikacji z hostem. Użycie bankomatu jako pełnoprawnego kanału obsługi staje się możliwe dopiero w przypadku aplikacji multivendor wykorzystujących zdecydowanie nowocześniejsze protokoły. Taką funkcjonalność dostarcza oprogramowanie takich firm  jak Auriga czy Kal. W Polsce nowoczesne protokoły stosuje firma Novum.

Bankomat w multichannel bankingu (źródło: Auriga)

Multivendor może odmienić samoobsługowy kanał sprzedaży

Oprogramowanie multivendor w najpełniejszej funkcjonalności za jakiś czas może stać się wręcz nieodzowne. W dobie powszechnych oszczędności i dążenia do zwiększania poziomu sprzedaży, multivendor współpracujący z systemem CRM pozwala oferować spersonalizowane usługi i zwiększać skuteczność sprzedaży. Staje się to bardzo istotne również z punktu widzenia zbliżających się zmian w organizacji placówek (artykuł). Już niedługo oddziały mają zostać w dużym stopniu zautomatyzowane i zapewnić maksymalną efektywność usług. Bez nowoczesnego oprogramowania bankomaty po prostu nie pasują to takiej koncepcji.

Kto jest głównym dostawcą rozwiązań multivendor ?

Według danych RBR na świecie 382 banki już przeszły na oprogramowanie typu multivendor. Większość posiada bankomaty głównie od jednego dostawcy i dlatego stosuje oprogramowanie tych samych firm. W efekcie zdecydowanymi liderami rynku są NCR i Wincor Nixdorf, które mają odpowiednio 24 i 21% udziału w rynku.

Największym niezależnym producentem pozostaje firma KAL, która jest m.in. partnerem firmy Shenzhen Zijin, największego dostawcy w rejonie Azji i Pacyfiku. KAL oferuje zarówno aplikacje na bankomaty, jak i warstwę middleware, która jest wykorzystywana przez innych producentów aplikacji. Inni znaczący dostawcy to rosyjska firma SmartCard Service i włoska Auriga. Część banków i operatorów bankomatów napisało a następnie wdrożyło własne oprogramowanie multivendor. Najczęściej zrobiły to przy wsparciu dostawców oprogramowania.

 W Polsce sytuacja z oprogramowaniem bankomatowym również się zmienia

W Polsce, podobnie jak w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej, oprogramowanie multivendor nadal stosuje stosunkowo niewielka liczba banków. Według danych RBR w naszym rejonie Europy tylko 59 tysięcy bankomatów jest zarządzane przy użyciu oprogramowania uniwersalnego. Oznacza to jednak, że w tym regionie w ostatnich czterech latach liczba takich urządzeń zwiększyła się aż o 150%.

Jeszcze do niedawna w Polsce z takiego oprogramowania korzystały tylko banki spółdzielcze. Banki te do zarządzania bankomatami używały oprogramowania firmy Novum. W ostatnich latach sytuacja znacząco się zmieniła. Uniwersalne oprogramowanie zastosowało kilku właścicieli  bankomatów. Jeżeli inni pójdą tym tropem, szybko dogonimy światową czołówkę.

Wydaje się, że wszystkie banki w Polsce i na świecie powinny zastosować nowoczesne, oparte o standard XFS, oprogramowanie do zarządzania bankomatami. W dobie powszechnego używania bankowości elektronicznej czy mobilnej będzie to zapewne nieuniknione. Bankomaty po prostu muszą być „elastyczne” i spełniać coraz bardziej wyrafinowane potrzeby banków i ich klientów.

 Lipiec 2013

 

Dodaj komentarz