Wystąpienie Prezesa NBP podczas tegorocznego Kongresu Obsługi Gotówki wywołało duże poruszenie wśród specjalistów zajmujących się różnymi formami płatności. Wielu z nich zapewne zastanawiało się z czego wynika zapowiedź tak intensywnych działań broniących gotówkę i dostępu do niej lub czy nie są one jednak przesadzone. Analizując sytuację gotówki na świecie okazuje się, że po zmasowanym ataku na płatności gotówkowe będącym efektem szerzenia się koronawirusa, obecnie w wielu krajach trwają akcje wspierające pieniądz fizyczny. Nasuwa się pytanie, czy zapowiedzi NBP wpisują się w coraz powszechniejsze działania na świecie i jakie mogą przynieść efekty.

Trwająca od kilku miesięcy pandemia zmieniła bezpowrotnie wiele obszarów naszego życia. Jednym z nich jest stosunek do gotówki, na który bardzo dotkliwie wpłynęły rozpowszechniane informacje o rzekomym zagrożeniu stwarzanym przez płatności gotówkowe i nawoływanie do ich unikania. Jak głębokie będą to zmiany? Czy trwale zmienią się zwyczaje konsumentów i sytuacja firm związanych z obrotem gotówkowym?

Czy korzystanie z gotówki może być tańsze i szybsze od realizacji płatności bezgotówkowych? Okazuje się, że tak. Takie wnioski wynikają z badania niemieckiego banku centralnego Deutsche Bundesbank, ale także z innych ostatnio publikowanych badań. Ich wyniki potwierdzają, że gotówka to przyjazna i szybka w użyciu metoda płatności. W artykule przedstawiamy najważniejsze informacje i wyniki prezentowane w najnowszych badaniach.

Sytuacja w obiegu gotówki ulega ciągłym zmianom. Różne czynniki sprawiają, że dalsza ewolucja systemu jest nieunikniona. Jakie czynniki są najistotniejsze? W jakim kierunku może zmierzać obieg gotówki w najbliższych latach? Przedstawiamy drugą część artykułu poświęconą zmianom zachodzącym w obiegu gotówki.

Artykuł powstał m.in. na podstawie dokumentu przygotowanego przez analityków firmy Glory. Celem ich analizy było usystematyzowanie historii zmian w obiegu gotówki i opracowanie prognoz dalszego jej rozwoju. Analizy wykonano ze szczególnym uwzględnieniem sektora retail.

Narodowy Bank Polski w latach 2015-2018 przeprowadził projekt badawczy poświęcony kosztom instrumentów płatniczych w Polsce. Bank centralny za cel postawił sobie oszacowanie kosztów społecznych i prywatnych płatności detalicznych, poniesionych w 2015 roku przez uczestników polskiego na rynku płatności. Badanie dotyczyło wykorzystywania najważniejszych instrumentów płatniczych. Wnioski płynące z badania są bardzo interesujące.

Skandynawia to region Europy, który w ostatnich latach wydawał się być poddany procesowi eliminowania gotówki z użycia. Norwegia, Dania czy Szwecja były w czołówce krajów dążących do ograniczania, czy wręcz eliminowania pieniądza fizycznego z użycia oraz wprowadzania w jak najszerszym zakresie płatności elektronicznych. Badania opublikowane w ostatnim czasie pokazują jednak, że sytuacja w Skandynawii zmienia się.

Od kilku lat można zaobserwować coraz bardziej powszechne działania różnych instytucji i organizacji, których celem jest dyskredytowanie gotówki. Jednym z argumentów, który ma przemawiać za jej wycofaniem z użycia, jest wpływ na rozwój szarej strefy, przestępczości i terroryzmu. Czy tak jest w istocie? Rzeczywisty związek między używaniem gotówki a rozwojem nielegalnych aktywności badał Profesor Dr Friedrich Schneider z Johannes Kepler University w Linz. W tym roku ukazała się jego praca naukowa wyczerpująco prezentująca to zagadnienie.

NBP przedstawił wyniki badania poświęconego zwyczajom płatniczym Polaków. Badanie przeprowadzono pod koniec ubiegłego roku na grupie reprezentatywnej 1000 gospodarstw domowych. Bardzo ciekawe wyniki badania dają obraz aktualnym tendencjom w korzystaniu z gotówki i z innych instrumentów płatniczych w różnych regionach Polski. Jaka jest obecnie sytuacja  pieniądza fizycznego w naszym kraju?

We wrześniu odbyła się trzecia edycja najważniejszej konferencji poświęconej gotówce w naszym kraju. Wzięli w niej udział m.in. przedstawiciele NBP, banków, firmy CIT, dostawców technologii. Podczas Kongresu Obsługi Gotówki prezentowano obecną sytuację w procesach gotówkowych jak i plany wprowadzania nowych regulacji. Przepisy te już niebawem mają gruntownie zmienić stosowane praktyki. Część prezentacji poświęcona była rozwiązaniom, bez których spełnienie nowych wymogów prawnych będzie praktycznie niemożliwe. Zapraszamy na relacje z KOG 2017.