Automatyzacja depozytu staje się istotnym elementem strategii oszczędnościowych banków

Coraz więcej banków na świecie i w Polsce stosuje automatyzację w przyjmowaniu depozytów jako metodę zwiększania stopnia wykorzystania kanałów samoobsługowych. Jednocześnie wpłaty automatyczne mają oszczędzać czas klientom i personelowi. Główny jednak cel zastosowania to zmniejszenie kosztów obsługi klientów. Czy faktycznie samoobsługowe wpłaty przynoszą tak wiele korzyści?

Samoobsługowe wpłaty wciąż mniej popularne niż wypłaty z bankomatów

Dzisiaj praktycznie każdy klient banku wie, że może samodzielnie wypłacić gotówkę z bankomatu. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku świadomości istnienia usługi samoobsługowej wpłaty gotówki. Na szerszą skalę samoobsługowe wpłaty banki wprowadziły stosunkowo niedawno wciąż więc część klientów nie wie, że może skorzystać z takiej funkcjonalności. Dodatkowo z urządzeń z taką funkcją jest mniej niż podstawowych modeli bankomatów. Nic więc dziwnego, że klienci znacznie rzadziej dokują wpłat niż wypłat.

Klienci chcą, żeby samoobsługowe wpłaty były coraz bardziej dostępne

Jednak sytuacja z samoobsługowymi wpłatami dynamicznie się zmienia. Coraz więcej klientów jest świadoma tego, że może  samodzielnie wpłacić gotówkę, a część z nich chce, żeby ta usługa była coraz szerzej dostępna. Potwierdza to raport RBR „Deposit Automation and Recycling 2016”.

Z raportu RBR wynika, że szybko rośnie liczba klientów banków, którzy wiedzą o możliwości korzystania z urządzeń automatyzujących wpłaty. Co jest bardzo istotne, coraz więcej klientów deklaruje, że chce żeby takich urządzeń przybywało.

Banki znają te potrzeby. Rozbudowują obecnie sieć swoich wpłatomatów, a jako główną przyczynę tej inwestycji podają zapotrzebowanie klientów na usługę samoobsługowej wpłaty. Według danych z raportu RBR, w 2015 roku na świecie liczba zainstalowanych urządzeń przyjmujących wpłaty wzrosła o 10% do 1,2 mln egzemplarzy.

Polscy klienci banków coraz powszechniej sami wpłacają gotówkę

W Polsce również liczba takich urządzeń szybko się zwiększa. Na koniec 2016 roku liczba wpłatomatów wynosiła już ponad 6 tysięcy a najliczniejszą siecią, licząca ponad 2,5 tysiąca urządzeń, dysponuje Euronet. Wśród banków najwięcej wpłatomatów udostępnia PKO BP i ING Bank ich sieci  liczą po około 800 urządzeń. Potwierdzeniem coraz większej popularności wpłat samoobsługowych w naszym kraju są także dane dotyczące liczby takich transakcji realizowanych w bankomatach.

Według danych NBP liczba depozytów gotówkowych w bankomatach w trzecim kwartale 2016 osiągnęła rekordowe 9,77 miliona transakcji. Dla porównania, w trzecim kwartale 2015 takich operacji było 8 milionów, a w analogicznym okresie 2014 – 2,5 miliona. W ciągu 2 lat częstotliwość korzystania z funkcji wpłacania gotówki w bankomatach zwiększyła się zatem aż czterokrotnie.

Jakie rozwiązania do wpłat stosują banki?

Według danych RBR w 2015 roku na świecie najwięcej funkcji depozytowych było spełnianych przez bankomaty z funkcją recyklingu (51% urządzeń) i bankomaty z modułem depozytowym (36%). Najmniejszy udział był wpłatomatów – 13%. Wiodąca rola recyklingu potwierdza, że zmienia się rynek samoobsługi bankowej.Wśród rozwiązań stosowanych przez banki wyróżnić można trzy podstawowe grupy:   moduły depozytowe w bankomatach, funkcję recyklingu i dedykowane wpłatomaty.

Obecna już od ponad 30 lat na rynku technologia recyklingu, przez część banków wciąż jest uważana za zbyt skomplikowaną i drogą. Od kilku lat sytuacja się jednak stopniowo się zmienia. Banki przekonują się, że wpłata i wypłata tej samej gotówki przynosi oszczędności i zmniejsza pracochłonność.

Wpłaty przy użyciu recyklingu mają szczególne uzasadnienie w przypadku urządzeń zlokalizowanych daleko od oddziałów.  W takim przypadku bankomaty recyklingowe znacznie obniżają koszty logistyczne odbiorów gotówki.

Coraz powszechniejsze stosowanie recyklingu powoduje, że producenci obniżają ceny produktów, a to z kolei sprawia, że dynamika przyrostu instalacji zwiększa się.

Korzyści dla klientów z automatyzacji depozytów

Korzyści dla klienta z samoobsługowych wpłat są oczywiste. Ponieważ 90% wpłatomatów działa również poza godzinami pracy oddziałów, usługi są dostępne w szerszym zakresie i szybciej można mieć gotówkę na koncie. Ciekawym przykładem, który pokazuje jak można zwiększyć dostępność wpłat są mobilne wpłatomaty Idea Banku. Mobilne wpłatomaty zbudowane na bazie samochodów są wyposażone w moduł wpłatomatu.

Z floty liczącej około 20 samochodów mogą korzystać przedsiębiorcy w 13 miastach Polski, będący klientami banku. Do skorzystania z usługi konieczne jest zamówienie bezpłatnych bezpiecznych kopert i złożenie zamówienia wpłaty.

Niedawno do floty włączono samochód wyposażony w moduł wrzutni przeznaczony do przyjmowania dużych wpłat banknotów i bilonu. Bank planuje dalszy rozwój floty wpłatomatów – w obecnym półroczu liczba mobilnych urządzeń ma się podwoić.

Banki także korzystają na samoobsługowych wpłatach

Dla banków zastosowanie samoobsługowych wpłat również oznacza korzyści. Poza efektem marketingowym, jak w przypadku mobilnych urządzeń Idea Bank,  przeniesienie wpłat ze stanowisk kasjerskich do wpłatomatów może znacząco obniżyć koszty operacji. Większej optymalizacji można też poddać usługi logistyczne związane z gotówką. Korzyści są szczególnie znaczące w przypadku stosowania bankomatów z funkcją recyklingu.

Zautomatyzowane depozyty będą coraz popularniejsze

Jak będzie rozwijał się rynek automatycznych depozytów? Według danych firmy RBR czeka nas intensywny rozwój sieci takich automatów. RBR prognozuje, że do końca 2021 roku depozyt będzie dostępny w 1,7 mln różnego rodzaju urządzeń na całym świecie. Największy udział będzie bankomatów recyclingowych (67%), znacznie mniej będzie bankomatów z funkcją depozytu (24%). Najmniejszy udział będzie jednofunkcyjnych wpłatomatów – tylko 8%.

Automatyczne depozyty stają się zatem standardowym elementem wyposażenia banków. Coraz większa w tym rola recyklingu, który staje się dla banków coraz bardziej przyjazny i przewidywalny. Jednocześnie staje się źródłem dodatkowych oszczędności. Pewnym wydaje się, że rozwój samoobsługowej sieci urządzeń z funkcją depozytu będzie jednym z głównych celów dla banków stawiających na automatyzację usług.

Styczeń 2017