Jak będzie rozwijał się światowy rynek bankomatów w najbliższych latach?
Bankomat wciąż pozostaje najpopularniejszym urządzeniem bankowym na świecie. Przez lata rynek ten ciągle się rozwijał i dla wielu specjalistów z branży automatyki bankowej jest ważną sprawą czy ten trend się utrzyma. W ostatnim czasie ukazały się dwa raporty które przedstawiają obecną sytuację i prognozy dla rynku bankomatów. Firma RBR opublikowała raport „Global ATM Market and Forecasts to 2019” a firma Allied Market Research raport „Global ATM Market”. Zapraszamy do zapoznania się najciekawszymi tezami tych raportów, a także z najnowszymi danymi dotyczącymi polskiego rynku bankomatów.
Obecnie sytuacja rynku bankomatów wg RBR
Według danych firmy RBR w 2013 roku liczba bankomatów na świecie wzrosła o rekordowe 205 tysięcy instalacji. Dzięki temu na świecie można korzystać z 2,8 miliona bankomatów. Od kilku lat najwięcej bankomatów instaluje się w rejonie Azji i Pacyfiku. Wciąż pogłębia się dysproporcja w porównaniu do innych regionów. W 2013 roku na rejon Azji i Pacyfiku przypadło aż 80% światowych instalacji. Dzięki temu udział tego rejonu w światowych instalacjach wzrósł z 41 do 44%.
Poza liderującą Azją i Pacyfikiem znaczące wzrosty odnotowano w rejonie Bliskiego Wschodu i Afryki (MEA), Europie Wschodniej i Środkowej (CEE) oraz w Ameryce Łacińskiej. W przypadku Ameryki Północnej i Europy Zachodniej liczba nowych bankomatów w sumie nie przekroczyła 1% nowych instalacji na świecie. Takie wyniki sprawiły, że w 2013 roku nastąpiła duża, ale spodziewana zmiana. Krajem o największej liczbie bankomatów zostały Chiny, detronizując tym samym Stany Zjednoczone.
Rejon Azji i Pacyfiku – największy i najszybciej rosnący rynek bankomatów
Ze statystyk RBR wynika, że w rejonie Azji i Pacyfiku po Chinach największymi krajami pod względem liczebności bankomatów są Japonia i Indie. Kraje te zajmują odpowiednio 3 i 5 miejsce w światowym rankingu. Potencjał tego regiony uwidacznia też fakt, że aż 6 z 10 najbardziej dynamicznych rynków bankomatowych znajduje się właśnie w tutaj. Z prognoz RBR wynika, że w 2019 roku ponad 50 % bankomatów będzie działało właśnie w rejonie Azji i Pacyfiku.
Drugim najszybciej rozwijającym się rynkiem jest rejon Bliskiego Wschodu i Afryki. To jedyny poza Azją i Pacyfikiem region, który w perspektywie 2019 roku będzie zwiększał swój udział w światowym rynku. Dzięki temu znacznie zbliży się pod względem liczby bankomatów do Europie Środkowej i Wschodniej i Ameryki Łacińskiej. W Ameryce Łacińskiej dominującą pozycję zachowuje Brazylia. Jednak spada tam dynamika wzrostu liczby bankomatów m.in. ze względu na problemy z bezpieczeństwem urządzeń.
W Europie Środkowej i Wschodniej największym rynkiem bankomatów pozostaje Rosja. Na koniec 2013 roku zainstalowano tam więcej bankomatów niż w łącznie w całym rejonie CEE. Jednak w 2014 roku w Rosji miał miejsce dramatyczny spadek liczby nowych bankomatów. Trwający obecnie w tym kraju kryzys sprawi zapewne, że w najbliższym czasie taka sytuacja się utrzyma. A jak rozwija się rynek bankomatów w Polsce?
Stały wzrost liczby bankomatów w Polsce
Od lat w naszym kraju obserwujemy stały wzrost liczby bankomatów. Według danych NBP co roku przybywa kilkaset sztuk urządzeń. Tak było na przykład w 2012 roku, kiedy liczba bankomatów wzrosła o 796 sztuk, a także w 2013 gdy przybyło 688 instalacji. Rok 2014 zapowiada się rekordowy pod względem liczby nowych urządzeń. Od stycznia do września NBP odnotował wzrost o 819 nowych urządzeń. Oznacza to, że na koniec trzeciego kwartału 2014 klienci polskich banków mogli korzystać już z 19 695 bankomatów. Na obecny moment niewiadomą jest czy w 2014 roku bankomaty przekroczą liczbę 20 000, ale szanse na to są.
W 2014 roku operatorzy bankomatów odnotowywali dalszy wzrost liczby transakcji w swoich urządzeniach. W trzech pierwszych kwartałach ubiegłego roku ogólna liczba transakcji wypłaty gotówki, depozytów, przelewów i zakupów towarów wzrosła o 4 miliony operacji w porównaniu do analogicznego okresu w 2013 roku. Co ciekawe prawie dwukrotnie zwiększyła się liczba depozytów. W pierwszych 9 miesiącach 2014 klienci dokonali ponad 6,5 miliona takich transakcji.
Najwięksi dostawcy bankomatów na świecie
Zgodnie z danymi RBR największym dostawcą bankomatów w 2013 roku pozostał NCR. Za NCR pozycjonują się Diebold i Wincor Nixdorf. Liderzy, którzy są obecni we wszystkich regionach świata, razem dostarczyli prawie dwie trzecie wszystkich urządzeń. Za nimi lokują się cztery firmy z regionu Azji i Pacyfiku (m.in. Nautilus Hyosung i GRGBanking), które razem zrealizowały prawie jedną czwartą światowych dostaw.
Kto i gdzie instaluje bankomaty?
Z ogólnej liczby bankomatów kupionych w 2013 roku, 80% zainstalowały banki, a pozostałe 20% firmy „niebankowe”. Ponad połowa bankomatów instalowanych przez takie firmy zlokalizowano w Stanach Zjednoczonych. USA pozostaje niekwestionowanym liderem wśród krajów, w których bankomaty kupują sklepy czy stacje benzynowe. Pozostałą część bankomatów „niebankowych” prawie w całości instalują firmy w rejonie Azji i Pacyfiku.
Blisko połowę bankomatów banki instalują poza swoimi placówkami. Banki postrzegają takie instalacje jako sposób na zwiększanie przychodów dzięki obsłudze „obcych” transakcji. 27% bankomatów to instalacje typu lobby w placówkach. Ten typ bankomatów najczęściej wyposażany jest w moduły depozytowe. Bankomaty instalowane przez zewnętrzne ściany placówek stanowią 17% wszystkich instalacji.
Jakie czynniki mają wpływ na rozwój rynku bankomatów?
Zgodnie z danymi RBR na wzrost liczby i rozwój bankomatów nadal wpływają dążenia instytucji do obniżania kosztów obsługi oraz dostosowywanie usług do potrzeb klientów. Dążenia oszczędnościowe związane są głównie z tym, że gotówka wciąż jest bardzo popularne na świecie, a banki starają się optymalizować koszty zachęcając klientów do korzystania z kanału samoobsługowego. Właściciele bankomatów szukają oszczędności ponieważ wielu z nich wciąż zmaga się ze skutkami kryzysu finansowego. Na rozwój sieci urządzeń wpływa również rosnąca liczba transakcji realizowanych przy użyciu bankomatów oraz coraz większa dostępność tanich modeli.
RBR: w 2019 roku na świecie będzie prawie 4 miliony bankomatów
Na koniec 2014 roku ATM-y osiągną liczbę 3 milionów instalacji. Zgodnie z prognozami RBR za pięć lat ich liczba ma być bardzo bliska 4 milionów urządzeń. Spadać będzie jednak dynamika rozwoju – z 8% wzrostu w 2013 do 5% w 2019 roku.
Największy przyrost liczby bankomatów ma mieć miejsce w rejonie Azji i Pacyfiku i MEA. Na Azję i Pacyfik ma przypadać aż 80% nowych bankomatów. Znaczący wzrost liczby urządzeń prognozowany jest też w Europie Środkowej i Centralnej oraz w Ameryce Środkowej. Na dojrzałych rynkach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej bardzo powoli będzie rosła liczba urządzeń. W tych rejonach dominować będzie wymiana wyeksploatowanego sprzętu.
Za wzrostem liczby urządzeń będzie też podążać wzrost liczby operacji bankomatowych. Pomiędzy 2013 a 2019 liczba wypłat ma się zwiększać o 8% rocznie. Średnia ich wartość ma się zwiększać, ale wzrost ten ma być wolniejszy niż przyrost ogólnej liczby transakcji. Liderem pod względem wzrostu liczby wypłat będzie rejon Azji i Pacyfiku, gdzie ma nastąpić niemal podwojenie liczby operacji. Znaczące wzrosty liczby operacji będą miały miejsce też w rejonie CEE i MEA.
Raport Allied Market Research – rynek ATM w fazie wzrostu
Informacje publikowane w najświeższym raporcie firmy Allied Market Research potwierdzają dane prezentowane w opracowaniu RBR. Z raportu „Global ATM Market” tej firmy wynika, że pomiędzy 2014 a 2020 rokiem wartość rynku bankomatów będzie rosła średnio o 7,6%. Dzięki temu w 2020 roku wartość rynku ATM ma osiągnąć wartość 21,9 miliarda dolarów.
Największy udział w tym wzroście mają mieć bankomaty instalowane poza placówkami. Natomiast liczba bankomatów nie należących do banków ma wzrastać średnio o 11,3% każdego roku. Będzie to miało duży na rozwój rynku globalnego i stworzy potrzebę świadczenia dodatkowych usług zarządzania przez dostawców urządzeń.
Do 2020 roku największym rynkiem zarówno pod względem liczby instalacji jak i wydatków, będzie region Azji i Pacyfiku. Rynek ten ma się rozwijać każdego roku w tempie 10,6%. Znaczący dla globalnego rynku ma być też udział rynków wschodzących.
Co będzie napędzać rozwój bankomatów?
Według raportu firmy Allied Market Research jednym z głównych czynników napędzających wzrost światowego rynku bankomatów ma być integracja z rozwiązaniami mobilnymi (np. smartfonami). Inny ważny czynnikiem będą dążenia banków do dywersyfikowania i automatyzacji usług. Bankomaty mają zapewniać 24-godziną dostępność usług i umożliwiać prowadzenie akcji promocyjnych. Znacznie ma też wzrosnąć liczba bankomatów, które banki będą dzierżawić innym firmom. Ma to umożliwić bankom skupianie się na swoich podstawowych funkcjach a także obniżać koszty obsługi kanału bankomatów.
Podsumowując
Raporty publikowane przez firmy zajmujące się badaniem światowego rynku automatyki bankowej są zgodne. Rynek bankomatów w perspektywie najbliższych lat będzie się nadal rozwijał. Światowy rozwój będzie napędzany przez rejon Azji i Pacyfiku na czele z Chinami. Znaczący będzie też udział w tym innych krajów rozwijających, do których zalicza się też Polska. Dzięki rozwojowi rynku, producenci bankomatów będą dysponowali środkami na dalszy rozwój urządzeń i stosowanie nowych technologii, jak chociażby integrację urządzeniami mobilnymi. Dla nas klientów banków to niewątpliwie dobre informacje.
Styczeń 2015
Co to za portal?
Inne tematy:
- Jakie zmiany dla uczestników polskiego rynku obsługi gotówki oznacza implementacja unijnej dyrektywy CER?
- Czy za brak systemu zabezpieczenia bankomatów już wkrótce będzie można trafić do więzienia?
- NBP zbadał koszty instrumentów płatniczych na rynku polskim
- Obieg gotówki – jak się kształtował i dokąd zmierza? (cz. I)
- Czy sztuczna inteligencja usprawni automatykę bankową?
- Nieoczekiwane problemy producentów bankomatów
- W Skandynawii gotówka wraca do łask
- Nowe obowiązki w obsłudze gotówki w bankach spółdzielczych
- Dokąd zmierza wielokanałowość w światowej bankowości?
- Uzgodniono reguły testowania urządzeń do przetwarzania gotówki