W sortowniach gotówki zastosowano kosmiczne technologie

Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego banknoty wypłacane w placówce lub z bankomatu są w podobnym stanie „zużycia”? Dlaczego nie zdarzyło się, żeby w banku wypłacono Tobie fałszywy banknot? Otóż jest to przede wszystkim zasługa sortowni gotówki. Współczesne sortownie coraz bardziej przypominają fabryki wyposażone w zautomatyzowane linie produkcyjne. Szczególne wrażenie robią sortownie banków centralnych, gdzie nowoczesne urządzenia połączone w linię weryfikują, liczą i pakują miliony banknotów i monet dziennie. To tu do pracy „zaprzęgnięte” są najbardziej zaawansowane rozwiązania z zakresu automatyki bankowej. Prawie kosmiczne technologie sprawiają, że wszystko przebiega szybko i sprawnie a obciążenie personelu jest niewielkie. Zapoznaj się z najnowszymi rozwiązaniami dla sortowni gotówki. 

Co jeszcze niedawno charakteryzowało sortownie gotówki?

Sortowania to specjalne miejsce, do którego trafia gotówka z placówek bankowych i urządzeń samoobsługowych. Stąd również posortowane pieniądze są wysyłane do oddziałów, sklepów czy bankomatów. Jeszcze nie tak dawno banki stosowały w sortowniach tylko proste urządzenia automatyzujące proces liczenia i weryfikacji gotówki. Często też urządzenia były rozproszone w całej sieci placówek. Były to rozwiązania o małej sprawności, dużej pracochłonności i wysokich kosztach eksploatacji. Z tych względów większość banków zdecydowała się zlikwidować własne sortownie i zlecić te prace na „zewnątrz” firmom przetwarzającym gotówkę, typu Cash In Transit (CIT).

Pojawiły się też wymagania, żeby banknoty trafiające do oddziału były przeliczone posortowane, zweryfikowane nie tylko pod względem autentyczności, ale też z uwzględnieniem stopnia ich zniszczenia. Było to niezbędne m.in. do prawidłowej pracy urządzeń samoobsługowych czy automatów kasjerskich.

Rosnące wymagania sortowania jakościowego spowodowały dalsze zwiększanie stopnia komplikacji i pracochłonności całego procesu. Ręczna weryfikacja przy użyciu prostych urządzeń często już nie wystarczała. W wielu sortowniach konieczne stało się zastosowanie sorterów do banknotów. Zaawansowane, prawie kosmiczne technologie sprawiają, że urządzenia te skutecznie sortują setki tysięcy banknotów dziennie uwzględniając różne kryteria jakościowe.

Sorter FS-1220 firmy Toshiba

 


 

Jak działają nowoczesne sortery banknotów?

Nowoczesne sortery weryfikują banknoty w trzech wymiarach: rodzaju, autentyczności i jakości. Urządzenie zapewniają wiele różnych trybów pracy. Sortując jakościowo, stare i zniszczone banknoty oddzielane są od tych, które mogą pozostać jeszcze w obiegu. Czujniki wykrywają plamy, brud, napisy, taśmy klejące czy ubytki w banknotach.

Urządzenia można również używać do sortowania według nominałów oraz do liczenia wartościowego. Razem z sortowaniem jakościowym realizowana jest bardzo skuteczna weryfikacja autentyczności banknotów.

Zobacz jak działa jeden z największych sorterów na świecie – BPS M7 firmy G&D



Sortery są produkowane w wielu odmianach

Na rynku dostępne jest wiele odmian urządzeń. Można zainstalować małe, kompaktowe sortery przeznaczone do ustawienia na stole jak i duże ważące nawet kilka ton urządzenia „wolnostojące”. Te pierwsze mogą znaleźć zastosowanie w regionalnych centrach zasilających, które obejmują swoim działaniem niewielkie liczby placówek. Te drugie, po połączeniu kilku sztuk w linię, mogą obsługiwać nawet największe sortownie banków centralnych. Dostępne są również mniejsze modele wolnostojące przeznaczone dla sortowni banków komercyjnych i firm CIT .

Sorter do banknotów DLR 7000 firmy De La Rue

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Producenci oferują nawet bardzo małe, dwukieszeniowe sortery przeznaczone dla stanowisk kasjerskich (np. sorter Newton firmy Kisan). Takie sortery są często wyposażone w detektory zbliżone do tych, jakie stosuje się w większych modelach. Banknoty uznane za fałszywe lub podejrzane są kierowane do specjalnej kieszeni. Dzięki temu proces liczenia nie jest zatrzymywany, a kasjerzy mogą znacznie szybciej przeliczyć dużą liczbę banknotów lub obsłużyć więcej klientów.

 

Jak wyglądają sortownie w bankach centralnych

Praktycznie wszystkie banki centralne na świecie dysponują dzisiaj zaawansowanymi sorterami do banknotów. Banki centralne stosują często całe linie sorterów połączone z urządzeniami do pakowania banknotów. Poniższa ilustracja przedstawia jak taka linia może wyglądać.

Sortownia w banku centralnym

 

 

 

 

 

Jakie są korzyści z zastosowania sorterów do banknotów?

Zastosowanie sortera, nawet w podstawowej wersji, daje bankowi czy firmie CIT szereg wymiernych korzyści. Co najmniej kilkakrotnie zwiększa się wydajność sortowni przy zatrudnieniu mniejszej liczby osób. Jedna osoba obsługująca małe kompaktowe urządzenie może wykonać taką samą pracę jak sześcioosobowy zespół pracujący na dwie zmiany. Jeszcze większa wydajność ma miejsce w przypadku dużych modeli, które mogą „przetwarzać” nawet do 2000 banknotów na minutę (!). Dzięki temu możliwa staję terminowa realizacja dostaw banknotów nawet w okresach największego zapotrzebowanie na gotówkę.

 

Zautomatyzowane sortowanie banknotów charakteryzuje się też wyższą jakością w porównaniu z ręcznym procesem. Możliwe jest uzyskanie bardzo zbliżonego wyniku banknotów zniszczonych lub fałszywych wychwyconych przy każdym przeliczaniu tej samej partii gotówki. Ręcznie trudno uzyskać taką powtarzalność. Dzięki temu radykalnie zmniejsza się liczba pomyłek i zwiększa poprawność przeliczeń. Nie bez znaczenia jest także fakt, że koszty jednostkowe sortowania zmniejszają się często nawet o ponad 50%.

 

A jak sortuje się dzisiaj monety?

Podobne rozwiązania jak w przypadku banknotów stosuje się również do sortowania monet. Podstawowym elementem wyposażenia są zaawansowane, wysokowydajne sortery do monet. Urządzenia liczą, sortują i weryfikują kilka tysięcy monet na minutę. Zaawansowane czujniki odrzucają zniszczone lub obce monety.

Sorter do monet SC 4000 firmy Scan Coin

 

Sortery mogą być też zespolone z automatycznymi podnośnikami. Podnośnik dostarcza wtedy monety wprost do sortera, co pozwala uniknąć obciążeń pracowników związanych z przenoszeniem dużych ilości ciężkiego bilonu. To wszystko sprawia, że rola personelu w całym procesie jest ograniczona do minimum a wszystko odbywa się szybko i sprawnie.

 

 

Systemy zarządzania gotówką

Do prawidłowego funkcjonowania sortowni potrzebne są także systemy zarządzania. Przeważnie wyróżnia się systemy Cash Management (zarządzanie gotówką) i Vault Management (zarządzanie skarbcem). Systemy Cash Management wspierają zarządzanie transportem gotówki pomiędzy bankiem a siecią placówek i bankomatów a także rozliczają przekazywane środki. Systemy Vault Management pozwalają na rozliczanie i automatyzację operacji wykonywanych w samej sortowni.

Tu również można wybierać między wieloma rozwiązaniami, co sprawia, że można dobrać systemy odpowiednie dla każdej sortowni i sieci placówek.

 

Podsumowując

Aktualne badania i prognozy pokazują, że gotówka jeszcze długo pozostanie ważnym środkiem płatniczym, a jej ilość w obiegu z roku na rok nadal wzrasta. Dodatkowo powszechnie stosowane urządzenia automatyzujące obsługę klientów, wymagają zasilania banknotami o ściśle określonych parametrach. To wszystko sprawia, że jedynym „słusznym” kierunkiem rozwoju sortowni staje się stosowanie scentralizowanego procesu „obsługi” gotówki opartego o zaawansowane sortery.

 

W Polsce w wielu przypadkach sortownie, pod względem urządzeń sortujących gotówkę, są jeszcze skromnie wyposażone. Jest zatem jeszcze wiele do zrobienia, żeby osiągnąć „stan” w pełni zautomatyzowanych sortowni. Na szczęście banki i firmy CIT mogą wybierać wśród wielu rodzajów urządzeń i systemów. Mogą dostosowywać docelowe rozwiązania praktycznie do każdego wymagania.

 

 

Dodaj komentarz