Czy zwróci się inwestycja w recyklery kasjerskie?
W jednym z artykułów analizie poddaliśmy korzyści z zastosowania recyklera kasjerskiego. Analizowaliśmy też koszty i okres zwrotu takiej inwestycji. W ostatnim czasie dotarliśmy do nowych ciekawych przykładów wdrożeń recyklerów. Dzięki nim możemy zapoznać się z konkretnymi oszczędnościami banków w różnych typach placówek. Banki określiły między innymi wskaźniki rentowności inwestycji a także uzyskane niemierzalne korzyści. W naszej ocenie może to być bardzo przydatny materiał dla osób zajmujących się optymalizacją działania placówek bankowych.
Jakie były przyczyny decyzji o realizacji wdrożenia pilotażowego?
Pierwszy z projektów, zrealizowany przez duży bank komercyjny, dotyczył wdrożenia pilotażowego recyklerów w 387 placówkach. Bank zdecydował się na taki projekt ponieważ był niezadowolony z procesów związanych z obsługą klientów i stanów gotówki w swoich placówkach. Brakowało stałej kontroli nad ilością gotówki,a z tego wynikały nadmierne zapasy i koszt pieniądza. Inną przyczyną były wysokie koszty pracy związane z długimi czasami trwania operacji gotówkowych, często wymagających podwójnego nadzoru. Bank jako wadę postrzegał też brak czasu na realizację zadań sprzedażowych i podnoszenie jakości obsługi klientów.
Wdrożenie przeprowadzono w 60% oddziałów banku. Efektem pilota miało być uzyskanie maksymalnej wydajności pracy personelu, usprawnienie procesów gotówkowych i zmniejszenie stanów gotówki w placówkach. Zoptymalizowanie poziomu gotówki w placówkach miało się przekładać na redukcję ryzyka napadów i wewnętrznych strat. Cele te miały zostać osiągnięte dzięki zainstalowaniu w każdej placówce 1 lub 2 recyclerów kasjerskich.
W jakich placówkach przeprowadzono wdrożenie recyklerów kasjerskich?
Na potrzeby projektu placówki podzielono na kilka kategorii. Podziału dokonano uwzględniając liczbę etatów oraz liczbę realizowanych transakcji. Do kategorii największych placówek zaliczono 53 obiekty z zatrudnieniem powyżej 7 osób, które wykonywały ponad 9000 transakcji gotówkowych rocznie. W oddziałach tych zainstalowano po 2 recyklery.
Kategoria placówek średniej wielkości objęła 242 obiektów. W placówkach tych zatrudnionych było powyżej 4 osób, które realizowały ponad 5000 transakcji gotówkowych rocznie. W kategorii najmniejszych placówek uwzględniono 92 oddziały o najmniejszym zatrudnieniu – poniżej 2,5 etatu. Zarówno w średnich jak małych placówkach zainstalowano po 1 urządzeniu na oddział. W sumie w trakcie trwania projektu zainstalowano 440 recyklerów.
Przyjęte kryteria osiągnięcia sukcesu w projekcie pilotażowym
Jako główne kryterium sukcesu przyjęto obniżenie kosztów działania placówek. Miało się to odbyć poprzez zmniejszenie pracochłonności zadań i niższe zapasy gotówki. Skrócenie czasu trwania i mniejsza liczba zadań związanych z gotówką miały przełożyć się na zmniejszenie liczby potrzebnych etatów. Liczba ta miała średnio zmniejszyć się o 0,5 etatu na placówkę. Skuteczne zmniejszenie zapasów gotówki miało być potwierdzone minimum 5% mniejszym poziomem gotówki w placówkach. Przynajmniej o 50% miały zmniejszyć się kwoty przechowywane na stanowiskach kasjerskich. Czy udało się osiągnąć te cele?
Bardzo znaczące oszczędności uzyskane w wyniku pilota
Można stwierdzić, że wyniki wdrożenia pilotażowego pokazały potencjał tkwiący w wdrożeniach recyklerów kasjerskich. Analiza różnych wskaźników potwierdza, że projekt zakończył się powodzeniem. Wszystkie założone kryteria sukcesu zostały osiągnięte. Jednak poziom spełnienia poszczególnych warunków różnił się znacząco w zależności od kategorii placówki. Potwierdza to tezę, że efekty wdrożenia recyklerów zależą między innymi od profilu placówki.
Z sumarycznych danych projektu wynika, że w placówkach zmniejszono liczbę lub realokowano 246 etatów. I właśnie ten czynnik będzie miał największy wpływ na uzyskiwane oszczędności. Zysk netto z projektu ma wynieść 18,5 miliona dolarów brutto w okresie 5 lat. Wskaźnik NPV (ang. Net Present Value) w okresie 5-letnim prognozowany jest na 13,5 miliona dolarów. Wskaźnik ROI (ang. Return On Investment) określono na 21%. Czas zwrotu z inwestycji to 2,29 lat. Wskaźniki te wyglądają bardzo obiecująco, ale warto sprawdzić jakie będą zyski banku w różnych kategoriach placówek.
Wyniki projektu w dużych oddziałach
W wyniku zastosowania recyklerów w 53 największych placówkach banku zatrudnienie zmniejszyło się średnio o 1,06 etatu, co znacznie przewyższa założony cel (0,5 FTE). W sumie ubyło 56,18 etatu co przełożyło się na roczne oszczędności wynoszące ponad 2 miliony dolarów. Tak duże redukcje były możliwe dzięki ograniczeniu liczby operacji wymagających podwójnej weryfikacji, krótszego czasu trwania transakcji, skróceniu czasu uzgodnień i audytów.
Na przykład liczba operacji pobierania i wpłacania gotówki do oddziałowego sejfu, które wymagają podwójnej kontroli, zmniejszyła się o 62%. Czas uzgodnień stanu gotówki, przeciętne wynoszący od 15 do 20 minut, został ograniczony do zaledwie kilku minut. Zmienił się też charakter pracy kierowników placówki. Do tej pory byli oni głównie zajęci uzgadnianiem stanów gotówki, audytami czy dostawami gotówki. Po wprowadzeniu recyklerów kierownicy mogli skupić się na coachingu czy rozwiązywaniu problemów klientów.
Na oszczędności wpłynęło też ograniczenie ilości gotówki w oddziałach. Poziom gotówki zmniejszył się o 12% (cel wynosił 5%). Zmniejszyła się też ilość gotówki przechowywanej na stanowiskach kasjerskich. Nie została jednak osiągnięta docelowa redukcja o 50%. Na stanowiskach przechowuje 30% mniej pieniędzy. Roczne oszczędności związane z gotówką wyniosły sumie ponad 100 tysięcy dolarów.
Cały zysk netto w dużych oddziałach ma wynieść 3,7 miliona dolarów brutto w okresie 5 lat. Wskaźnik NPV w okresie 5-letnim prognozowany jest na 2,6 miliona dolarów, a czas zwrotu z inwestycji ma zająć 2,58 roku.
Jak wyglądała sytuacja w średnich oddziałach?
Największe kwotowo oszczędności uzyskano w grupie średnich oddziałów. Oszczędności na etatach przekroczyły zakładany cel i wyniosły średnio 0,6 etatu na placówkę. W sumie dało to o ponad 145 mniej etatów, co oznacza o 5,2 miliona dolarów niższe roczne koszty wszystkich oddziałów. Liczba operacji pobierania i wpłacania gotówki do oddziałowych sejfów zmniejszyła się aż o 65%. Czas uzgodnień stanu gotówki, podobnie jak w przypadku dużych oddziałów, został ograniczony do kilku minut.
Poziom gotówki w placówkach zmniejszył się o 18%, a na stanowiskach kasjerskich o 63%. W obu przypadkach znacznie przekroczono cele zakładane dla projektu. Przełożyło się to na oszczędności w pieniądzu, które wynoszą 0,5 miliona dolarów rocznie. Całościowy zysk netto w okresie 5 lat ma wynieść 11 milionów dolarów brutto. 5-letni wskaźnik NPV prognozuje się na 8 milionów dolarów, a czas zwrotu z inwestycji w średniej wielkości placówki wyliczono na 2,2 roku.
Wyniki inwestycji w małe oddziały
Zaskoczeniem może być fakt, że prognozowane wyniki inwestycji w najmniejszych oddziałach są bardzo zbliżone do tych uzyskanych w największych obiektach. Mniejsze oszczędności uzyskano na etatach – średnio 0,5 etatu na placówkę co w sumie dało mniej o 46 etatów. Oszczędności wynikające z usprawnienia procesów gotówkowych przekroczyły 200 tysięcy dolarów rocznie. W efekcie wszystkie oszczędności nieznacznie przekroczyły 2 miliony dolarów na rok.
Mimo to parametry finansowe są nieco lepsze niż w dużych oddziałach. Zysk netto ma wynieść 3,8 miliona dolarów brutto w okresie 5 lat, NPV w 5-letnim okresie prognozowany jest na 2,8 miliona dolarów, a czas zwrotu z inwestycji ma zająć 2,34 roku. Wpływ na takie wyniki miał wyższy koszt inwestycji w przypadku dużych oddziałów, w których instalowano 2 razy więcej recyklerów w każdym oddziałe.
Porównanie wyników oddziałów różnej wielkości
Analizując wyniki różnych kategorii placówek można zauważyć, że największe oszczędności w liczbie etatów uzyskuje się w dużych oddziałach. Im mniejsze oddziały tym mniejsza średnia redukcja etatów. Średnie oszczędności związane z usprawnieniem procesów gotówkowych są na takim samym poziomie w przypadku małych i dużych oddziałów. W średnich oddziałach ten parametr był gorszy o 20%. Największe oszczędności w przeliczeniu na oddział uzyskano w dużych obiektach – rocznie ponad 40 000 USD na placówkę. W przypadku średnich i małych oddziałów kwoty są bardzo zbliżone i wynoszą odpowiednio 23 500 i 22 200 USD rocznie na oddział.
Jak wyniki wdrożenia pilotażowego wypadają na tle dużego projektu „recyklingowego”?
Analizując powyższe dane można zadać sobie pytanie jak wyniki tego pilota wypadają w porównaniu do pełnego wdrożenia na dużą skalę. Dobrym porównaniem może być projekt zrealizowany w latach 2008-2013 przez jeden z największych tureckich banków komercyjnych. Projekt objął 958 oddziałów w których wdrożono 1660 automatów recyklingowych. Zastosowanie urządzeń przyczyniło się do znacznego skrócenia operacji związanych z gotówką. Średni czas operacji gotówkowych realizowanych przez kasjera skrócił się aż o 78 minut. W efekcie tego bank w ciągu 3 lat mógł zmniejszyć liczbę kasjerów o 10% mimo, że przybyło 167 oddziałów. Turecki bank wylicza okres zwrotu z inwestycji na około 3 lata. Wyniki są zatem zbliżone do tych uzyskanych w trakcie pilota opisanego powyżej.
Niższe koszty to nie jedyne korzyści z wdrożenia recyklerów
Oprócz obniżenia kosztów operacyjnych i szybkiego zwrotu z inwestycji obydwa banki wskazują też na inne korzyści, które dało im zastosowanie recyklerów. Zwiększyła się skuteczność operacji kasjerskich, m.in. mniej czasu potrzeba na rozliczenie dnia i na operacje wpłat i wypłat z sejfów.
Zwiększyło się bezpieczeństwo gotówki, która stała się mniej podatna wewnętrzne i zewnętrzne zagrożenia. Na przykład o ponad 160 000 USD roczne zmniejszyły się straty w wyniku napadów na placówki objęte pilotażowym wdrożeniem. Zwiększyła się też skuteczność wykrywania fałszywych banknotów.
Personel może więcej czasu spędzać na rozmowach z klientami i efektywniej stosować cross-selling. Łatwiejsze jest też przeszkolenie nowych kasjerów. I co ważne – personel powszechnie akceptuje recyklery, uważając je za bardzo przydatne urządzenia.
W wyniku wdrożeń recyklerów pojawiają też pewne niedogodności. Na przykład turecki bank wskazał, że wydłużył się czas wpłat i wypłat niewielkich kwot. Potrzebne są też kompleksowe przygotowania i znaczące inwestycje (wiecej informacji w artykule „Recepta na zyskowne wdrożenie recyklerów kasjerskich„), ale zyski z projektu z nawiązką powinny wynagrodzić bankowi te nakłady. Na to wskazują wyniki zrealizowanych już projektów.
Listopad 2014
Co to za portal?
Inne tematy:
- Jakie zmiany dla uczestników polskiego rynku obsługi gotówki oznacza implementacja unijnej dyrektywy CER?
- Czy za brak systemu zabezpieczenia bankomatów już wkrótce będzie można trafić do więzienia?
- NBP zbadał koszty instrumentów płatniczych na rynku polskim
- Obieg gotówki – jak się kształtował i dokąd zmierza? (cz. I)
- Czy sztuczna inteligencja usprawni automatykę bankową?
- RetailShow 2018 potwierdził coraz ważniejszą rolę automatyzacji gotówki w handlu
- Nieoczekiwane problemy producentów bankomatów
- Jaki wpływ mają nowe regulacje NBP na korzystanie z wpłatomatów?
- W Skandynawii gotówka wraca do łask
- Pierwsze urządzenia spełniające wymogi nowych przepisów NBP